Viêm lợi ở trẻ em: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả

Viêm lợi ở trẻ em là một trong những vấn đề răng miệng phổ biến ở trẻ, đặc biệt ở những giai đoạn trẻ chưa tự giác chăm sóc vệ sinh cá nhân. Tình trạng này không chỉ gây khó chịu, đau nhức, mà nếu không được xử lý kịp thời, còn có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng. Vì vậy, việc hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị viêm lợi ở trẻ là vô cùng quan trọng, giúp phụ huynh chủ động bảo vệ sức khỏe răng miệng cho con em mình. 

Trong bài viết này, nha khoa An Phước sẽ cung cấp thông tin chi tiết về viêm lợi ở trẻ em, từ nguyên nhân gây bệnh, dấu hiệu nhận biết, đến cách điều trị hiệu quả và an toàn.

Các nguyên nhân gây viêm lợi ở trẻ em

Vệ sinh răng miệng kém

Trẻ em thường chưa hình thành thói quen đánh răng đúng cách và đủ số lần trong ngày. Điều này dẫn đến tích tụ thức ăn thừa, hình thành mảng bám trên bề mặt răng và lợi. Mảng bám chứa vi khuẩn là tác nhân chính gây viêm nhiễm, sưng đỏ và đau nhức lợi. 

Sâu răng và mảng bám

Sâu răng ở trẻ em không chỉ làm hỏng men răng mà còn là “ổ chứa” vi khuẩn, gây kích ứng mô nướu xung quanh. Mảng bám răng hình thành từ sự kết hợp giữa vi khuẩn, protein trong nước bọt và thức ăn còn sót lại, là môi trường lý tưởng để vi khuẩn gây viêm lợi sinh sôi.

Viêm lợi ở trẻ em - Nguyên nhân do đâu?
Viêm lợi ở trẻ em – Nguyên nhân do đâu?

Nhiễm trùng do vi khuẩn

Trẻ nhỏ dễ bị nhiễm khuẩn từ nhiều nguồn khác nhau, như việc ngậm đồ chơi, mút tay hoặc tiếp xúc với môi trường không vệ sinh. Vi khuẩn gây nhiễm trùng có thể xâm nhập vào mô lợi qua các vết xước nhỏ trong miệng, gây ra tình trạng viêm nhiễm nặng hơn.

Dị ứng hoặc bệnh lý toàn thân

Một số trẻ có cơ địa nhạy cảm, dễ bị dị ứng với thực phẩm hoặc sản phẩm vệ sinh răng miệng (như kem đánh răng, nước súc miệng) dẫn đến viêm lợi. Ngoài ra, các bệnh lý toàn thân như tiểu đường, suy giảm miễn dịch cũng làm tăng nguy cơ viêm lợi. Những bệnh này khiến cơ thể trẻ không đủ sức chống lại vi khuẩn, làm nướu dễ bị tổn thương hơn.

Phụ huynh cần chú ý đến những nguyên nhân trên để có biện pháp phòng tránh và bảo vệ sức khỏe răng miệng cho trẻ một cách tối ưu.

Triệu chứng của viêm lợi

Viêm lợi ở trẻ em thường phát triển qua hai giai đoạn chính: giai đoạn đầu và giai đoạn hai. Việc nhận biết sớm các triệu chứng giúp phụ huynh can thiệp kịp thời, ngăn ngừa tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn.

Giai đoạn đầu

Trong giai đoạn này, các dấu hiệu viêm lợi thường nhẹ, dễ bị nhầm lẫn với các triệu chứng thông thường khác. Phụ huynh cần chú ý những biểu hiện sau:

  • Lợi sưng đỏ nhẹ: Vùng nướu quanh răng có dấu hiệu đỏ hơn bình thường, đặc biệt ở khu vực mảng bám tích tụ.
  • Chảy máu khi đánh răng: Dễ nhận thấy nhất khi trẻ súc miệng hoặc chải răng, máu có thể xuất hiện lẫn trong nước bọt.
  • Hơi thở có mùi: Vi khuẩn tích tụ trong khoang miệng gây ra mùi hôi khó chịu, dù trẻ vẫn đánh răng hằng ngày.
  • Ngứa hoặc khó chịu ở lợi: Trẻ có thể thường xuyên cắn đồ vật hoặc dùng tay sờ vào miệng để giảm cảm giác khó chịu.
Chảy máu khi đánh răng là biểu hiện dễ thấy của viêm lợi
Chảy máu khi đánh răng là biểu hiện dễ thấy của viêm lợi

Nếu được chăm sóc đúng cách tại giai đoạn này, viêm lợi thường có thể hồi phục hoàn toàn mà không để lại hậu quả nghiêm trọng.

Giai đoạn hai

Khi không được điều trị kịp thời, viêm lợi có thể tiến triển nặng hơn, dẫn đến các triệu chứng rõ rệt và nghiêm trọng hơn:

  • Lợi sưng to, mềm, gây đau: Vùng nướu sưng phồng hơn, có thể chạm vào gây đau hoặc khó chịu cho trẻ khi ăn uống.
  • Mủ chảy ra từ nướu: Trong một số trường hợp, nhiễm trùng nặng dẫn đến tích tụ mủ, thường thấy ở vùng lợi xung quanh răng.
  • Răng lung lay nhẹ: Tình trạng viêm làm suy yếu mô nâng đỡ răng, gây cảm giác lỏng lẻo.
  • Sốt hoặc khó chịu toàn thân: Nếu nhiễm trùng lan rộng, trẻ có thể bị sốt, mệt mỏi và giảm cảm giác thèm ăn.
Viêm lợi nặng gây sưng đau và có mủ
Viêm lợi nặng gây sưng đau và có mủ

Ở giai đoạn hai, tình trạng viêm lợi có nguy cơ biến chứng thành viêm nha chu, ảnh hưởng đến cấu trúc răng miệng. Do đó, việc thăm khám nha khoa là cần thiết để điều trị triệt để.

Phụ huynh nên thường xuyên kiểm tra răng miệng của trẻ và quan sát các biểu hiện trên để đưa ra biện pháp xử lý kịp thời, bảo vệ sức khỏe lâu dài cho trẻ.

Biến chứng khi không điều trị viêm lợi kịp thời

Viêm lợi ở trẻ em có thể gây ra những biến chứng sau:

Ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng lâu dài

  • Tổn thương mô nướu: Viêm lợi kéo dài có thể làm mô nướu bị thoái hóa, không còn khả năng nâng đỡ răng như bình thường.
  • Răng vĩnh viễn mọc sai lệch: Tổn thương nướu và xương hàm trong giai đoạn răng sữa có thể gây sai lệch hướng mọc của răng vĩnh viễn. Điều này làm tăng nguy cơ phải chỉnh nha khi trẻ lớn.
  • Tăng nguy cơ sâu răng: Vi khuẩn từ viêm lợi có thể lan sang các răng khác, gây sâu răng và làm hỏng men răng.

Nguy cơ biến chứng thành viêm nha chu

Viêm lợi ở trẻ em không được điều trị có thể tiến triển thành viêm nha chu, một tình trạng nghiêm trọng hơn khi nhiễm trùng lan đến các mô nâng đỡ sâu hơn xung quanh răng.

Viêm nha chu nghiêm trọng ở trẻ em
Viêm nha chu nghiêm trọng ở trẻ em

Xem thêm: Viêm nha chu ở trẻ em do đâu? Nhận biết & Cách điều trị

Ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ

  • Giảm khả năng ăn nhai: Trẻ bị viêm lợi thường gặp khó khăn khi ăn uống do đau nhức, dẫn đến việc ăn uống kém, thiếu hụt dinh dưỡng và ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất.
  • Tâm lý e ngại: Hơi thở có mùi hoặc đau miệng có thể làm trẻ tự ti, ngại giao tiếp hoặc tham gia các hoạt động tập thể.
  • Ảnh hưởng đến sức khỏe toàn thân: Nhiễm trùng nướu nếu không được kiểm soát có thể lan rộng, gây ra các vấn đề như viêm hạch, sốt cao hoặc các bệnh lý toàn thân nghiêm trọng hơn.

Điều trị viêm lợi ở trẻ em an toàn

Điều trị tại nhà ở thể nhẹ

Đối với các trường hợp viêm lợi nhẹ, việc chăm sóc đúng cách tại nhà có thể giúp giảm triệu chứng và ngăn ngừa tình trạng tiến triển. Một số biện pháp hiệu quả bao gồm:

  • Vệ sinh răng miệng đúng cách: Hướng dẫn trẻ chải răng ít nhất hai lần mỗi ngày bằng bàn chải lông mềm và kem đánh răng chứa fluor. Đảm bảo trẻ không đánh răng quá mạnh để tránh làm tổn thương thêm vùng nướu viêm.
  • Sử dụng chỉ nha khoa: Dùng chỉ nha khoa để loại bỏ thức ăn thừa và mảng bám giữa các kẽ răng mà bàn chải không chạm tới.
  • Súc miệng bằng nước muối ấm: Hòa một muỗng cà phê muối vào cốc nước ấm, cho trẻ súc miệng hai lần mỗi ngày. Nước muối có tác dụng sát khuẩn, làm dịu nướu và giảm sưng viêm.
  • Chế độ ăn uống lành mạnh: Bổ sung các thực phẩm giàu vitamin C như cam, quýt, dâu tây để tăng cường sức đề kháng cho cơ thể. Hạn chế thực phẩm nhiều đường hoặc dính để giảm nguy cơ hình thành mảng bám.
  • Theo dõi tình trạng: Quan sát nướu trẻ hàng ngày. Nếu triệu chứng không cải thiện sau 5 – 7 ngày hoặc có dấu hiệu nặng hơn (như chảy mủ, đau nhiều), cần đưa trẻ đi khám ngay.

Thăm khám tại nha khoa

Khi tình trạng viêm lợi không thuyên giảm hoặc đã tiến triển nặng, thăm khám tại nha khoa là điều cần thiết để đảm bảo điều trị triệt để và an toàn. Các phương pháp điều trị chuyên sâu bao gồm:

  • Lấy cao răng: Nếu viêm lợi xuất phát từ mảng bám và cao răng, bác sĩ sẽ làm sạch chúng bằng kỹ thuật lấy cao răng chuyên nghiệp để loại bỏ tác nhân gây viêm.
  • Sử dụng thuốc điều trị: Bác sĩ có thể chỉ định gel hoặc nước súc miệng kháng viêm, kháng khuẩn phù hợp với trẻ em. Trong trường hợp viêm nặng hơn, trẻ có thể được kê đơn kháng sinh để kiểm soát nhiễm trùng.
  • Điều trị nha chu (nếu cần): Nếu viêm lợi đã lan rộng hoặc có biến chứng viêm nha chu, bác sĩ sẽ tiến hành các bước điều trị sâu hơn để bảo vệ xương và mô quanh răng.
  • Hướng dẫn chăm sóc răng miệng: Sau điều trị, phụ huynh sẽ được tư vấn cách chăm sóc và phòng ngừa viêm lợi tái phát cho trẻ.

Việc kết hợp chăm sóc tại nhà và thăm khám nha khoa định kỳ là giải pháp tối ưu để đảm bảo sức khỏe răng miệng lâu dài cho trẻ. Phụ huynh nên đưa trẻ kiểm tra răng miệng 6 tháng một lần tại các cơ sở nha khoa uy tín để phòng ngừa và phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn.

Cần đưa trẻ đi khám bác sĩ nha khoa định kỳ 6 tháng 1 lần
Cần đưa trẻ đi khám bác sĩ nha khoa định kỳ 6 tháng/ lần

Viêm lợi ở trẻ em là vấn đề không thể xem nhẹ, bởi không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng hiện tại mà còn có thể gây ra những hậu quả lâu dài nếu không được điều trị kịp thời. Phụ huynh cần chú trọng vệ sinh răng miệng cho trẻ, kết hợp chế độ ăn uống lành mạnh và thăm khám nha khoa định kỳ để bảo vệ sức khỏe răng miệng lâu dài.

Nếu bạn cần hỗ trợ hoặc tư vấn thêm, đừng ngần ngại liên hệ với Nha khoa An Phước để được đội ngũ chuyên gia hỗ trợ nhanh nhất.

Gọi ngayTư vấn qua ZaloHệ thống chi nhánh
Vòng Xoay Vòng Xoay May Mắn